Odory stanowią mieszaninę lotnych substancji chemicznych (organicznych i nieorganicznych), określanych jako złowonne gazy, które są wyczuwalne nawet przy niskich stężeniach. Poprzez stymulację nerwu trójdzielnego mogą powodować podrażnienia błon śluzowych nosa, gardła i oczu a u niektórych osób może dojść do nasilenia objawów psychosomatycznych.
Odczuwanie zapachów jest kwestią indywidualną. Ten sam zapach może wywołać różne reakcje, w zależności np. od oceny źródła zapachu i wrażliwości danej osoby. Określenie jednoznacznych kryteriów uciążliwości zapachowej jest niezwykle trudne, jednak nie ulega wątpliwości, że odory mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Długotrwałe narażenie na uciążliwość zapachową może wywołać depresję, znużenie, problemy oddechowe, bóle głowy, nudności, podrażnienie oczu i gardła.
Pochodzenie odorów można podzielić na:
- naturalne, związane z procesami zachodzącymi w przyrodzie, np. rozkład martwej materii organicznej, opary z terenów bagiennych
- wynikające z działalności gospodarczej człowieka (zakłady utylizacji odpadów, chów i hodowla zwierząt, przemysł spożywczy i gastronomia, przemysł chemiczny i farmaceutyczny).
Do substancji odorotwórczych zalicza się przede wszystkim:
- związki siarkowe
- związki azotowe
- aldehydy i ketony
- lotne kwasy tłuszczowe
ODDZIAŁYWANIE NA ZDROWIE
Negatywnie na nasze zdrowie wpływają głównie substancje i zapachy pochodzące z rozkładu martwej materii organicznej oraz odchodów zwierzęcych. Mówimy tu o uciążliwościach takich jak: podrażnienie błon śluzowych nosa, gardła i oczu, ból głowy i gardła, nudności, biegunka, kaszel, duszności, kołatanie serca, senność, zawroty głowy czy ataki paniki. Część naukowców proponuje trzy paradygmaty inicjacji dolegliwości chorobowych, wywołanych ekspozycją na odory:
- pojawienie się skutków zdrowotnych po przekroczeniu progów toksyczności emitowanych substancji zapachowych;
- pojawienie się dolegliwości chorobowych już po przekroczeniu progu zapachu;
- pojawienie się zaburzeń zdrowotnych w wyniku ekspozycji na mieszaninę zapachów, z których jeden odpowiada za wskazane dolegliwości.
Dolegliwości najczęściej ustępują po eliminacji źródła emisji odorów, jednak przy wysokich stężeniach mogą nastąpić nieodwracalne zmiany – dochodzi do zapalenia tchawicy lub oskrzeli, chemicznego zapalenia płuc, obrzęku płucz czy odmy.
Chroniczne narażenie na odory może wzmagać stres, którego następstwem są: bezsenność, spadek sprawności psychofizycznej, zaburzenia motoryki żołądka czy wzrost ciśnienia krwi. Za występowanie dolegliwości somatycznych odpowiedzialny jest przede wszystkim czas ekspozycji na odory, jej charakter, intensywność oracz częstotliwość.
ASPEKT PRAWNY
Zgodnie z przeprowadzonym w 2015 r. na zlecenie Ministerstwa Środowiska badaniem pt. „Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski” w zakresie uciążliwości zapachowej połowa Polaków postrzegała tzw. odór jako poważny problem w naszym kraju. Do jednego z trzech największych potencjalnych uciążliwości w sąsiedztwie miejsca zamieszkania Polacy najczęściej zaliczają fermy trzody chlewnej (42%). O potrzebie pilnego ustanowienia prawa umożliwiającego kontrolę i ograniczanie uciążliwości zapachowej może świadczyć fakt, iż około połowa skarg, petycji, uwag dotyczących zanieczyszczenia powietrza to ciągle problemy związane z uciążliwością zapachową. Najbardziej istotne wydają się zagadnienia uciążliwości zapachowej związane z dużymi obiektami produkcji zwierzęcej (są to przemysłowe fermy chowu trzody chlewnej, drobiu, zwierząt futerkowych). Rolnictwo wywiera duży wpływ na kształtowanie środowiska przyrodniczego i przy nieprawidłowym prowadzeniu produkcji rolnej może powodować poważne obciążenie dla środowiska. Źródłem powstawania odorantów, w tym siarkowodoru, amoniaku, tlenku azotu, a także aldehydów, amin, węglowodorów aromatycznych, kwasów organicznych oraz związków siarki w budynkach inwentarskich są zwierzęta, ich odchody, pasza oraz praca urządzeń i procesy technologiczne. Mając na uwadze powyższe oraz ilość wniosków o podjęcie interwencji dotyczących występowania uciążliwości zapachowych powodowanych głównie przez instalacje przeznaczone do chowu i hodowli zwierząt koniecznym jest określenie przede wszystkim minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej.
Aktualnie resort środowiska w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi pracuje nad projektem ustawy o minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie wiąże się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej.
Jeżeli interesuje Państwa rozwiązanie neutralizacji odorów, zapraszamy do zapoznania się z ofertą na stronie Ecol-Shop w linku poniżej:
Źródło:
